Bir pestisitin insan sağlığı için zararlı olduğu belirlenmişse kullanılması yasaklanmalı. Tarım Bakanlığı yasaklama kararını geciktirerek insan sağlığının zarar görmesine göz yumuyor. Hangi gerekçe insan sağlığından daha önemli olabilir?
Pestisitler tarımda kullanılan zehirli kimyasal maddeler. Pestisit meselesi hakkında yazı yazmaktan bıktım desem yalan değil. Ama öte yandan bu mesele hakkında neler olup bittiğini takip etmek, güncel gelişmeleri ya da durum değişikliklerini kamuoyuna duyurmak da bir gereklilik.
Geçtiğimiz Ocak ayında Greenpeace Akdeniz tarafından gıdalardaki pestisit kalıntılarını tespit etmek için yürütülen bir saha çalışmasının sonuçları açıklanmıştı.
Yapılan çalışmada Ağustos-Kasım 2019 tarihleri arasında semt pazarlarından ve marketlerden alınan 30 adet domates, 30 adet hıyar (salatalık) ve 30 adet yeşilbiber örneği (toplam 90 örnek) pestisit kalıntısı içerip içermediği yönünden incelendi. Çalışma sonucunda analiz edilen 90 adet örnekten 14’ünün (%15,6) yasal mevzuata aykırı (kullanımı yasak) pestisit kalıntısı içerdiği tespit edildi.
Analiz edilen ürünlerde kullanılması yasak olan bu pestisitlerin Pirimiphos methyl (2 üründe), Iprodione (2 üründe), Carbendazim (2 Üründe), Chlorpyrifos methyl (1 üründe), Imidacloprid (1 üründe), Chlormequat chloride (2 üründe), Buprofezin (1 üründe), Omethoate (1 üründe), Dimethoate (1 üründe) ve Tau-Fluvalinate (1 üründe) olduğu belirlenmişti.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer insan ve doğa sağlığı açısından riskli olduğu için Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılması yasaklanan bu pestisitlerin Türkiye tarımında neden kullanıldığını Meclis gündemine getirerek bir soru önergesi ile Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye sordu.
Geçtiğimiz hafta Gürer’in soru önergesine yanıt veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli Avrupa Birliği ülkelerinde yasaklanan bazı pestisitlerin Türkiye’de halen kullanıldığını ancak bu pestisitlerin yasaklanması veya kullanımının kısıtlanması için çalışmaların devam ettiğini belirti.
Geçtiğimiz yıl bianet’te yazdığım bir dizi yazı ile Türkiye’de tarımda kullanılan yasaklanmış pestisitler sorununa dikkat çekmeye çalışmıştım. Geçen hafta yazdığım yazıda yine aynı konuya değinmiştim.
Kullanılması yıllardır yasak olan çok sayıda pestisitin gıda ürünlerinde kalıntısının çıkması bu pestisitlerin piyasada temin edilebildiği, dolayısıyla bu pestisitlerin piyasadan toplatılmadığı ya da satışının kontrol edilemediği anlamına geliyor. Bu durumda halk sağlığını ve çevre sağlığını korumak için alınan yasaklama kararının bir işe yaramadığı söylenebilir.
Tarım Bakanlığı kullanılması yasak olan pestisitlerin piyasadan toplatılıp toplatılmadığını, şimdiye kadar piyasadan toplatılan pestisitlerin (tek tek etken madde bazında) miktarlarının ne olduğunu, tehlikeli atık madde kategorisindeki bu pestisitlerin nerede depolandığını ve nasıl bertaraf edildiğini açıklamak zorunda. Bu açıklama net ve ikna edici bir şekilde olmalı.
Bekir Pakdemirli yaptığı açıklamada insan ve çevre sağlığı için zararlı olan pestisitlerin yasaklanması ya da kullanımının sınırlanması için çalışmaların devam ettiğini belirtiyor.
Nasıl bir çalışma yapılıyor ki?
Bir kimyasal maddenin insan sağlığı için zararlı olduğu tespit edilir edilmez kullanılmasının da yasaklanması gerekir. Yasaklanması için çalışmalar yapıyoruz demek insan sağlığı bir süre daha zarar görebilir anlamına gelir.
Hangi gerekçe insan sağlığından daha önemli olabilir?
Bülent Şık
Gıda Mühendisi. Doktora konusu çevre dostu analiz yöntemleri geliştirilmesi üzerine. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren çeşitli laboratuvarlarda çalıştı. 2009 Yılında öğretim üyesi olarak Akdeniz Üniversitesine geçti. Üniversitede Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi’nin kurulumu ve faaliyete geçmesi çalışmalarını yürüttü. 2010-2015 yılları arasında aynı merkezde Teknik Müdür Yardımcılığı yaptı. Gıdalarda ve sularda katkı maddelerinin ve çeşitli toksik kimyasal maddelerin kalıntılarının belirlenmesi üzerine çalışmalar yaptı. Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümünde öğretim üyeliği yaparken 22 Kasım 2016’da çıkarılan 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamu görevinden çıkarıldı.Türk Toraks Derneği 2019- Çevre ve İklim Sorunları Savunuculuk Ödülü ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) 2019- Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü sahibi.
Kaynak: http://bianet.org/bianet/tarim/224451-tarim-bakanligi-yasaklanmis-pestis...