Üç Akademisyene 15'er Ay Ertelemeli Hapis Cezası

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
13.02.2019

Prof. Dr. Tahsin Yeşildere ile Boğaziçi Üniversitesi'nden iki akademisyene "örgüt propagandası" suçlamasıyla 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları devam etti.

36. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) duruşmaları görülen akademisyenler Tahsin Yeşildere, S.Y. ve M.G. için kararını açıklayan heyet, Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2'de düzenlenen "terör örgütü propagandası yapmak" suçunu sabit görerek akademisyenlerin 1'er yıl 3'er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verdi. 

Mahkumiyet kararlarının tamamında hükmün açıklanması geri bırakıldı.* 

37. ACM'de Feryal Saygılıgil ve 36. ACM'de Deniz Parlak'ın duruşmalarında ise avukatları Meriç Eyüboğlu'nun heyetin reddi yönünde talebi oldu. Her iki mahkemede talebin reddi yönünde karar vererek duruşmaları ileri tarihlere bıraktı.

Duruşmalardan ayrıntılar şöyle:

Bugün iki ayrı mahkemede beş akademisyenin duruşmaları görüldü:

36. ACM: Kemerburgaz Üniversitesi'nden Öğr. Gör. Deniz Parlak'ın dördüncü; Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. M.G., Yrd. Doç. Dr. S.Y. ve İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Tahsin Yeşildere'nin üçüncü duruşmaları.

37. ACM: Arel Üniversitesi'nden Doç. Dr. Feryal Saygılıgil'in dördüncü duruşması.

36. ACM

Mahkeme başkanı: Hakan Özer - Üyeler: Merve Akyüz, Sümeyye Nur Özparlak - Savcı: Hasan Adalı.

1. duruşma

Deniz Parlak ve avukatı Meriç Eyüboğlu salonda hazır bulundu. Duruşma savcısı, Parlak’ın TMK 7/2 maddesi 1. ve 2. cümlelerine göre cezalandırılmasını istediği esas hakkında mütalaasını yineledi. Parlak esas hakkında mütalaaya ilişkin beyanını yazılı ve sözlü olarak mahkemeye sundu.

Heyetin reddi istemi

Ardından avukat Eyüboğlu, “Hangi savunma yapılırsa yapılsın heyetiniz tarafından bu metnin imzalanması suç olarak kabul edilmiş durumda” diye konuştu. Heyetin daha önce mahkumiyet kararları vermiş olması ve gerekçeli kararlarını da açıklamış olması nedenleriyle öncelikle heyetin dosyadan el çekmesini, talep kabul edilmezse heyetin reddini istedi.

Duruşma savcısı ara mütalaasında ret istemi hususunda takdiri mahkemeye bıraktı. Ret istemi geri çevrilmeyecekse değerlendirilmek üzere 37. ACM’ye gönderilmesini istedi.

Heyetin reddine ret

Mahkeme ara kararında heyetin reddi talebini "yerinde olmadığı, duruşmayı uzatmak amacıyla yapıldığı" gerekçeleriyle geri çevirdi. Sanık ve müdafiine 7 gün içerisinde 37. ACM'ye itiraz için başvurabilecekleri ihtar edildi.

Bir sonraki duruşma 6 Mart'ta.

2. duruşma

M.G. bir önceki celsede açıklanan esas hakkında mütalaaya karşı ilk sunduğu beyanını tekrar etti.

Ardından savunma yapan avukatlar müvekkillerinin derhal beraatini istedi. 

1 yıl 3 ay

Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme ayrıntısını gerkçeli kararda açıklamak üzere, “PKK terör örgütünün propagandasını yapmak suçunu sabit görerek sanığın 1 yıl hapisle cezalandırılmalarına, suçun yayın yoluyla işlendiği gerekçesiyle TMK 7/2’nin 2. cümlesi gereğince cezanın yarı oranında artırılarak 1 yıl 6 ay hapisle cezalandırılmasına; cezanın sanığın geleceği üzerindeki olası etkileri göz önüne alınarak altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına...” karar verdi.

Kararda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

3. duruşma

Duruşmada hazır bulunan Tahsin Yeşildere sözlü olarak yaptığı son savunmasında mütalaayı kabul etmediğini belirterek şunları söyledi:

"Hayatım boyunca insan hakları için, temel hak ve özgürlükler için çalışmalarda bulundum. İnsanların ötekileştirilmemesi, 80 darbesi sonrası demokrasinin tekrar ihlas edilmesi için çalıştım. Bu bizim duyarlı akademisyenler olmamızdan kaynaklı bir durumdur. Düşüncemizi özgürce ifade etmeye çalıştığımız için farklı kaynaklarca bedeller ödetilmeye çalışıldı. Ama bundan hiçbir zaman imtina etmedim. Yaptığım eylemin suç olduğunu düşünmüyorum, beraatimi istiyorum."

1 yıl 3 ay

Ardından avukatı Fikret İlkiz esasa karşı mahkemeye yazılı olarak sunduğu beyanlarını tekrar etti ve müvekkilinden HAGB hususunun sorulmasını istedi. Yeşildere HAGB hususunda beyanı sorulduğunda "Öncelikli talebim beraat" diye yanıt verdi.

Mahkeme, M.G.'nin duruşmasındaki gerekçelerle Yeşildere'ye de hükmün açıklanmasını geri bırakarak 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. 

4. duruşma

S.Y. vareste olduğu için duruşmaya katılmadı. Avukatı İnayet Aksu yazılı olarak sunduğu dilekçesini özetleyerek AİHM kararları ışığında ve ifade özgürlüğü çerçevesinde karar verilmesini istedi.

Mahkeme diğer duruşmalardaki gerekçelerini tekrar ederek sanığa 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.

37. ACM

Mahkeme başkanı: Akın Gürlek - Üyeler: Ferhat Gülbağça, Erol Güngör - Savcı: Alaattin Çolak.

Feryal Saygılıgil bir önceki celsede açıklanan esas hakkında mütalaaya karşı suçlamaları reddettiği savunmasını mahkemeye sözlü ve yazılı olarak sundu:

"Bir önceki beyanımda da belirttiğim gibi 'Bu suça ortak olmayacağız' barış bildirisini hiç kimsenin direktifi, hiçbir örgütün baskısı altında kalmadan veya 'aracı' olmadan imzaladım.

"Bir vatandaş olarak anayasal güvence altında olan 'tüm vatandaşların her bakımdan ayrımsız, yani yasal, kültürel ve ekonomik haklar açısından eşit olarak yaşama hakkını' savunduğum, barıştan yana olduğum, topluma, kendime ve çocuklarımıza karşı sorumluluk taşıdığım için bu bildiriye imza attım.

"İddianamede isnat edilen suçlamalarla hiçbir ilişkim olmadığından dolayı derhal beraatimi talep etmekteyim."

Heyetin reddinin reddine itiraz

Ardından avukat Meriç Eyüboğlu, mahkemede görülen akademisyen dosyalarının tamamında daha önce mahkumiyet kararları verildiğini ve mahkeme bakımından objektif tarafsızlık ilkesinin gerçekleşmediğini savundu. Heyetin duruşmadan çekilmesini, talebi kabul edilmezse heyeti tamamının reddini talep etti.

duruşma savcısı, "şartlar oluşmadığından" talebin geri çevrilmesini istedi. Mahkeme "sanık müdafii tarafından belirtilen sebeplerin yargılama konusu dosyada oluşmadığı" gerekçesiyle hakimin çekilmesi talebini reddetti.

Eyüboğlu karara sözlü olarak itiraz ettiklerini beyan etti. Çekilme isteminin reddine dair yazılı olarak ayrıntılı dilekçe sunmak için süre istedi.

Yazılı dilekçeye 7 günlük süre

Mahkeme ara kararında talebi kabul ederek sanık müdafiine bugünden başlayarak 7 günlük süre verdi. Hakimin çekilmesi talebinin tekrar reddi durumunda yeni duruşma günü beklenmeden ret talebini değerlendirmek üzere dosyanın görevli İstanbul 1. ACM'ye gönderilmesine hükmetti.

Bir sonraki duruşma 13 Mart'ta görülecek. 

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

13 Şubat 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 473 oldu. 92 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 4 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 1 akademisyen 2 yıl 3 ay; 2 akademisyen 2 yıl 6 ay; 1 akademisyen 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 101 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

HAGB 

Bugüne kadar 11 akademisyen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını (HAGB) kabul etmedi. İçlerinden 7'sine 1 yıl 3 ay, 1'ine 1 yıl 6 ay, 1'ine 2 yıl 6 ay, 1'ine 3 yıl hapis cezası verildi. 1 kişinin kararı henüz açıklanmadı.

36. ACM, HAGB istemeyenlerin cezasında indirim yaptı ve 2 yıl denetimle cezayı erteledi. 32. ACM cezada indirim yaptı ancak erteleme vermedi. 37. ACM ise hem indirim hem erteleme uygulamadı.  

3 akademisyene ise HAGB'ye ilişkin beyanları sorulmadı. HAGB sorulmayanlardan birine 1 yıl 6 ay, birine 1 yıl 3 ay, birine 2 yıl 3 ay hapis cezası verildi.

Cezası 2 yıldan fazla olanların ertelenmeyen mahkumiyet kararları istinaf mahkemesine gidecek. İstinaf kararı onaylayacak ya da bozacak.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

* Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) madde 231'e göre, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/205433-3-akademisyene-15-er-ay...