Üç Akademisyene 15'er Ay, Bir Akademisyene 18 Ay Ertelemeli Hapis Cezası

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
12.03.2019

Aslı Takanay, Ayfer Bartu Candan, Tansel Korkmaz'a 15'er ay; Osman Erden'e 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Takanay'ın cezası 2 yıl denetimle ertelendi. Diğer kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.

36. ACM'de Aslı Takanay ve Ayfer Bartu Candan'a 1'er yıl 3'er ay hapis cezası verildi. Candan'ın kararında hükmün açıklanması geri bırakılırken* Takanay'ın cezası 2 yıl denetimle ertelendi.

25. ACM'de ilk kez "örgüte yardım"dan değil oy çokluğuyla "örgüt propagandası" suçlamasıyla hapis cezası kararına hükmedildi. Mahkeme Osman Erden'e "pişmanlık göstermediği" gerekçesiyle indirim yapmadan 1 yıl 6 ay, Tansel Korkmaz'a 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

24. ACM'de Nermin Biter'in 25. ACM'de Siyaveş Azeri'nin dosyalarında yetkisizlik kararı verildi.

37. ACM'de Mesut Yeğen'in dosyasına Agos gazetesinde yayınlanan röportajını ekleyen mahkemenin celse arasında da Al Jazeera'da yayınlanan yazısını eklediği görüldü.

Duruşması görülenler

Dört ayrı mahkemede 9 akademisyenin duruşmaları görüldü:

24. ACM: Ege Üniversitesi'nden Dr. Nermin Biter'in birinci duruşması.

37. ACM: Şehir Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mesut Yeğen, MSGSÜ'den Prof. Dr. Murat Cemal Yalçıntan'ın üçüncü duruşmaları.

36. ACM: İstanbul Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Ertan Ersoy, Boğaziçi Üniversitesi'nden Öğr. Gör. Dr. Aslı Takanay ve Doç. Dr. Ayfer Bartu Candan'ın dördüncü duruşmaları.

25. ACM: MSGSÜ'den Yrd. Doç. Dr. Osman Erden ile Bilgi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Tansel Korkmaz'ın üçüncü; Artuklu Üniversitesi'nden Doç. Dr. Siyaveş Azeri'nin birinci duruşmaları.

36. ACM

Mahkeme başkanı: Hakan Özer - Üyeler: Onur Engin Deniz, Sümeyye Nur Özparlak - Savcı: Hasan Adalı.

1. duruşma

Ertan Ersoy ve avukatı duruşmaya katılmadı. İfadesinin alınması için başlatılan istinabe işlemleri devam ettiği için duruşma 18 Temmuz’a bırakıldı.

2. duruşma

Duruşmada hazır bulunan Aslı Takanay esas hakkında mütalaaya karşı savunmasını yaptı.

Ardından avukatı Meriç Eyüboğlu esasa ilişkin savunmasını sunarak müvekkilinin derhal beraatini istedi.

Denetimli erteleme

Aranın ardından kararını açıklayan mahkeme, "'terör örgütü propagandası yapmak’ suçunu sabit görerek sanığın 1 yıl hapisle cezalandırılmasına, suçun yayın yoluyla işlendiği gerekçesiyle TMK 7/2’nin 2. cümlesi gereğince cezanın yarı oranında artırılarak 1 yıl 6 ay hapisle cezalandırılmasına; cezanın sanığın geleceği üzerindeki olası etkileri göz önüne alınarak altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına” karar verdi.

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

Takanay daha önceki celsede kabul etmediği için kararda HAGB hükümleri uygulanmadı. Ancak Türk Ceza Kanunu 51/3 maddesi gereğince ve “sanığın sabıkasız olması, geçmişteki hali nazara alınarak cezanın ertelenmesi halinde tekrar suç işlemeyeceği hususunda vicdani kanaat oluştuğu” gerekçesiyle sanığı 2 yıl denetime tabii tutarak verilen ceza ertelendi. Aynı maddenin 6. fıkrası gereğince sanığa herhangi bir yükümlülük belirlenmedi. 

Denetimin ne şekilde olacağına Denetim Bürosu karar verecek.

Takanay’ın denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işlemesi halinde verilen hapis cezası kısmen veya tamamen uygulanabilecek. 

3. duruşma

Ayfer Bartu Candan ve avukatı Meriç Eyüboğlu esasa ilişkin savunmalarında beraat taleplerini yinelediler.

Mahkeme, Takanay'ın kararındaki gerekçelerini tekrarlayarak Bartu-Candan'a 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Kararda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

25. ACM

Mahkeme başkanı: Selami Yılmaz - Üyeler: Buket Özkoyuncu, Yıldız Sezgin - Savcı: Mehmet İlker Durmaz.

1. duruşma

Osman Erden son savunmasında “Bu ülkeyi sevdiğim için bildiriye imzamı attım. Beraatimi istiyorum” dedi.

Avukatı İpek Bozkurt ise esasa karşı savunmasında müvekkilinin adil yargılanma hakkının iddianamenin kabulü sürecinden itibaren ihlal edildiğini savunarak “Tek bildiri var. Ancak mahkemeler farklı kararlar veriyor” diye konuştu. Müvekkilinin beraatine karar verilmesini istedi.

Son sözü sorulan Osman Erden “Bu ülkeyi sevdiğim için imzaladım. Hiç pişman değilim” dedi.

1 yıl 6 ay

Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme, “sanığın üzerine atılı ‘terör örgütü propagandası yapmak’ suçunu sabit görerek 1 yıl; eylemi basın yoluyla işlediğinden 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına” oy çokluğuyla karar verdi.

Kararda hükmün açıklanması geri bırakılırken “suçu işleme yönündeki kararlı tutumu” gerekçe gösterilerek cezada indirime gidilmedi.

Muhalefet şerhi

Mahkeme başkanı, “örgüte bilerek ve isteyerek yardım suçunun oluştuğu” kanaatiyle ve “sanığın pişmanlık göstermediğini iki defa açıkça belirtmiş olması” gerekçesiyle suçun niteliğine ve HAGB kararına muhalefet şerhi düştü.

TCK 220/7

Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. Örgüt üyeliğinden dolayı verilecek olan ceza, yapılan yardımın niteliğine göre üçte birine kadar indirilebilir.

TCK 314/2

TCK madde 220/7’ye göre suçlanan kişiye verilecek cezayı kapsayan maddedir. Buna göre, örgüte üye olanlara, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.

TMK 5/1

Bu maddeye göre, yukarıda tanımlanan suçtan ceza alan kişiye verilen ceza yarıda bir oranında arttırılır.

2. duruşma

Siyaveş Azeri yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı.

Avukat Serdar Laçin yetki konusunda bir talepleri olmadığını belirterek müvekkilinin savunmasının istinabe yoluyla alınmasını istediklerini söyledi.

Yetkisizlik kararı

Yetki hususunda görüş bildiren duruşma savcısı, mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesini istedi.

Heyet, mahkemenin yetkisizliğine karar vererek yargılamanın yapılması için dosyanın “görevli ve yetkili” Mardin Nöbetçi ACM’ye gönderilmesine karar verdi.

3. duruşma

Duruşmada hazır bulunan Tansel Korkmaz son savunmasını yazılı olarak mahkemeye sundu.

Avukatlarından Sevgi Kalan, iddianame ve esas hakkında mütalaada atılı suçlama olan “örgüt propagandası yapmak” suçlamasına karşı savunma yaptı. Müvekkilinin ifade özgürlüğü hakkını kullandığını savunarak beraatine karar verilmesini istedi.

Avukat Ali Deniz Ceylan ise mahkemenin ek savunma istediği “örgüte yardım” suçlamasına ilişkin savunma yaptı. AİHM kararlarından örnekler sundu.

1 yıl 3 ay

Mahkeme, "sanığın üzerine atılı 'terör örgütü propagandası yapmak' suçunu sabit görerek 1 yıl; eylemi basın yoluyla işlediğinden 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına" oy çokluğuyla karar verdi.

"Sanığın suç sonrası ve yargılama sürecindeki davranışları gösterilerek" cezada 1/6 oranında indirime gidildi; 1 yıl 3 ay hapis cezası kararında hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Muhalefet şerhi

Mahkeme başkanı karara yine muhalefet şerhi düşerek "örgüte bilerek ve isteyerek yardım suçunun oluştuğu" kanaatinde olduğundan suçun niteliğine katılmadığını ifade etti.

24. ACM

Nermin Biter’in kimlik tespitinin ardından savunmaya geçilmeden duruşma savcısı mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesi yönünde ara mütalaasını açıkladı.

Biter’in avukatları mütalaaya katılarak yetkisizlik talebinde bulundu.

Yetkisizlik kararı

Kararını açıklayan heyet, mahkemenin yetkisizliğine karar vererek dosyanın “görevli ve yetkili” İzmir Nöbetçi ACM’ye gönderilmesine hükmetti.

37. ACM

Mahkeme başkanı: Akın Gürlek - Üyeler: Erol Güngör, Ferhat Şahin - Savcı: Alaattin Çolak.

1. duruşma

Murat Cemal Yalçıntan'ın hazır bulunduğu duruşmada esas hakkında mütalaasını açıklayan duruşma savcısı, Yalçıntan'ın TMK 7/2 maddesinin 1. ve 2. cümleleri uyarınca cezalandırılmasını istedi.

Mahkeme, sanık ve müdafiine esasa karşı savunmalarını sunmak üzere son kez süre vererek duruşmayı 2 Mayıs'a bıraktı.

2. duruşma

Duruşmada hazır bulunan Mesut Yeğen, bir önceki celsede mahkeme tarafından dosyaya istenen ve 30 Aralık 2015'te Agos gazetesinde yayınlanan röportajına ilişkin ek beyanını sundu.

Yazı da dosyaya girdi

Mahkemenin celse arasında Yeğen'in 29 Aralık 2015'te Al Jazeera haber sitesine yazdığı yazıyı da dosyaya aldığı görüldü.

Avukat Meriç Eyüboğlu yargılamaya konu olan suç isnadı ile dosyaya alınan  röportajların bir bağlantısı olmadığını belirterek kabul etmediklerini söyledi.

Savcı ceza istediği esas hakkında mütalaasını tekrar etti. 

Mahkeme, sanık ve müdafiine esasa karşı savunmalarını yapmaları için son kez süre vererek duruşmayı 2 Mayıs'a bıraktı.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

12 Mart 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 510 oldu. 106 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 14 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 6 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 15 akademisyen 2 yıl 3 ay; 2 akademisyen 2 yıl 6 ay; 2 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 146 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

HAGB 

Akademisyenlerden 12 kişi verilen mahkumiyet kararlarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmedi: 3 kişinin mahkumiyet kararı mahkemenin kanaatiyle ertelendi.

2 yılın üstünde kalan mahkumiyet kararlarıyla birlikte bugüne kadar 27 akademisyen dosyası İstinaf Mahkemesi’ne taşındı. İstinaf Mahkemesi 27 kişiden 1’inin mahkumiyet kararını onadı.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

* Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) madde 231'e göre, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/206372-uc-akademisyene-15-er-b...