27. ACM'de İlk Kararlar: İki Akademisyene 15'er Ay; Bir Akademisyene 18 Ay; Bir Akademisyene 2,5 Yıl Hapis Cezası

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
20.03.2019

Tuna Kuyucu ve İlker Birbil'e 15'er ay, Taylan Tarhan'a 18 ay 22 gün hapis cezası verilerek kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı. Aynı mahkeme, Nevin Zeynep Yelçe'ye 2 yıl 6 ay hapis cezası verdi.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.

27. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) Tuna Kuyucu ve İlker Birbil'in duruşmalarında kararını açıklayan mahkeme, Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2'de düzenlenen "terör örgütü propagandası yapmak" suçlamasını sabit görerek 15'er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verdi. Aynı mahkeme Taylan Şahan Tarhan'a ise TMK 7/2'de düzenlenen "terör örgütü propagandası yapmak" ve Türk Ceza Kanunu (TCK) 43. madde uyarınca 22 ay 5 gün hapis cezası verdi. Aynı kararda TCK'nin 6. maddesinde belirlenen hükümleri uygulayarak cezanın 1/6 oranında indirilmesine ve Tarhan'ın 18 ay 22 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmetti. Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakılırken* üye hakimlerden biri karara "cezanın alt sınırdan verilmesi görüşünde olmadığı için" muhalefet şerhi düştü.

Aynı mahkemede akademisyen Nevin Zeynep Yelçe'ye ise aynı suçlama kapsamında 2 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Yelçe'nin zapta yazdırılan kararı diğer cezalardan "kastının ağırlığı" ifadesiyle ayrıldı. Ertelenmeyen mahkumiyet kararı, itiraz yoluyla İstinaf Mahkemesi'ne taşınacak.

26. ACM'de iki; 27. ACM'de beş olmak üzere yedi akademisyenin dosyasında yetkisizlik kararı verildi. 27. ACM'de Baki Tezcan hakkında verilen yakalama emri kaldırılmadı.

Duruşması görülenler

Bugün iki ayrı mahkemede 15 akademisyenin duruşmaları görüldü:

27. ACM: Kaliforniya Üniversitesi'nden Doç. Dr. Baki Tezcan, MSGSÜ'den doktora öğrencisi Taylan Şahan Tarhan ve Sabancı Üniversitesi'nden Doç. Dr. Nevin Zeynep Yelçe ile Prof. Dr. İlker Birbil'in üçüncü; Boğaziçi Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Tuna Kuyucu'nun dördüncü; Ankara Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Özlem Albayrak,emekli Prof. Dr. Baskın Oran ve Prof. Dr. Ahmet Haşim Köse ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Gözde Özdikmenli'nin birinci; Kocaeli Üniversitesi'nden Doç. Dr. Gül Köksal ile Yrd. Doç. Dr. Rauf Kesici'nin ikinci; Boğaziçi Üniversitesi'nden Dr. Melike Acar ile Öğr. Gör. Ayşegün Soysal'ın beşinci duruşmaları.

26. ACM: ODTÜ'den Arş. Gör. Mehtap Tosun ile Hacettepe Üniversitesi'nden Doç. Dr. İlknur Yüksel'in birinci duruşmaları.

26. ACM

Mahkeme başkanı: Kemal Selçuk Yalçın - Üyeler: Recep Kurt, Mehmet Akif Ayaz - Savcı: Hakan Özer.

Üç yetkisizlik kararı

Onur Özgür, Mehtap Tosun ve İlknur Yüksel'in duruşmalarında da sanık savunmalarına geçilmeden duruşma savcısı mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesi yönünde mütalaada bulundu.

Heyet, mahkemenin yetkisizliğine karar vererek Tosun ve Yüksel'in dosyalarını Ankara Nöbetçi ACM'ye; Özgür'ün dosyasını Tunceli Nöbetçi ACM'ye gönderdi. 

27. ACM

Mahkeme başkanı: Tamer Keskin - Üyeler: Talip Ergen, Simge İncedal - Savcı: Adnan Ok.

Beş dosyada yetkisizlik kararı

Bugün ilk duruşmaları görülecek olan Baskın Oran, Ahmet Haşim Köse, Gözde Özdikmenli ve Özlem Albayrak ile ikinci duruşması görülecek olan Rauf Kesici'nin dosyalarında yetkisizlik kararı verildi.

Mahkeme Özdikmenli'nin dosyasını Muğla; Kesici'nin dosyasını Kocaeli; Oran, Köse ve Albayrak'ın dosyalarını Ankara'daki nöbetçi ağır ceza mahkemelerie gönderdi.

Yakalama emri kaldırılmadı

ABD Adalet Bakanlığı'nın eylemini "ifade özgürlüğü" kapsamında değerlendirerek istinabe yoluyla ifade almayı reddettiği Baki Tezcan hakkında bir önceki celse yakalama kararı verilmişti.

Avukatı Süleyman Anıl'ın yakalama kararına ilişkin itirazı bir üst mahkemece de reddedildi. Anıl, müvekkilini savunmasını sunması için bir sonraki celsede hazır edeceğini söyledi.

Ancak mahkeme yakalama emrinin devamıyla birlikte infazının beklenmesine karar vererek duruşmayı 18 Temmuz'a bıraktı.

İki duruşmada erteleme

Akademisyenler Ayşegün Soysal ve Melike Acar'ın avukatları mazeretli olduğu için duruşmaya katılamadı.

Avukatın mazeretini kabul eden mahkeme, duruşmaları 25 Mart'a erteledi.

2 kişiye 1 yıl 3 ay, 1 kişiye 1 yıl 6 ay hapis cezası

Tuna Kuyucu ve İlker Birbil'in duruşmalarında mahkeme kararını açıklayarak üç akademisyenin de TMK 7/2 maddesi gereğince 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Taylan Şahan Tarhan'a ise 18 ay 22 gün hapis cezası verildi.

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

Kararlarda "sanıkların daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamaları, kişilik özellikleri ve duruşmalardaki tutum ve davranışları nazara alındığında bir daha suç işlemeyeceklerine yönelik kanaat oluştuğundan" hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Kararların tamamında şu ifadelere yer verildi:

"... TMK 7/2 uyarınca suçun işlenme şekli suçun işlendiği zaman ve yer, suç konusunun önemi, failin güttüğü amaç ve saik dikkate alınarak 1 yıl; eylemi yayın yoluyla gerçekleştirdiğinden aynı maddenin 2. cümlesi gereğince cezanın yarı oranında artırılarak 1 yıl 6 ay; duruşmadaki iyi hali lehine değerlendirilerek altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ..."

Muhalefet şerhi: "Alt sanırdan verilmemeliydi"

Üç akademisyen için de aynı ifadelerle verilen kararlara üye hakimlerden Talip Ergen aynı ifadelerle muhalefet şerhi koydu. Ergen cezanın alt sınırdan ayrılarak verilmesi gerektiğini savundu:

"Somut olayda, suçun işlendiği zaman, suçun konusunun önem ve değeri, sanığın güttüğü amaç ve saik kıstaslarının TCK 61 anlamında hep birlikte değerlendirilerek, temel cezanın alt sınırdan ayrılarak tayin edilmesi görüşünde olduğumdan, çoğunluğun görüşüne cezanın alt sınırdan tayini yönündeki görüşüne iştirak etmiyorum."

Görselle savunma talebine ret

Duruşmada hazır bulunan Gül Köksal mesleki faaliyetleri çerçevesinde görsel materyaller eşliğinde savunmasını yapmak istediğini söyledi. Ancak mahkeme başkanı Keskin, “İmzaladığınız bildirinin mimarlıkla ne alakası var” diye konuştu.

Köksal’ın avukatları savunmayı görsellerle birlikte yapmak istediklerine ilişkin bir ay öncesinden yazılı dilekçeyle talepte bulunduklarını söyledi.

Talep konusunda görüşü sorulan duruşma savcısı, “sanık savunmayı yazılı olarak sunacağı için savunma hakkı kısıtlamayacağından ve görselle yapılacak savunmanın esasa etkili olmayacağından” ret kararı verilmesini istedi.

Mahkeme ara kararında talebi “esasa etkili ve dosyaya bir faydası olmayacağından” reddetti.

Avukatların karara itiraz etmesi üzerine başkan “Olayı sulandırıyorsunuz ne alakası var bildiriyle görsellerin? CD’ye atıp getirseydiniz bize, izlerdik. Dosya içine alırdık CD’yi. Ara kararı bu şekilde kurduk” dedi.

Avukatlar müvekkillerinin bu çerçevede sunabileceği bir savunma hazırlığı olmadığını belirterek hazırlık için süre talebinde bulundu. Talebi kabul eden mahkeme duruşmayı 12 Haziran’a bıraktı.

2 yıl 6 ay hapis cezası

Nevin Zeynep Yelçe savcının ceza istediği esas hakkında mütalaaya karşı savunmasını yaptı.

Yelçe'nin ardından avukatı da yazılı olarak mahkemeye sunduğu savunmalarını tekrar ederek müvekkilinin beraatine karar verilmesini istedi.

Mahkeme ayrıntısını gerekçeli kararda açıklamak üzere "... sanığın sabit olan eylemine uyan TMK 7/2 uyarınca suçun işlenme şekli suçun işlendiği zaman ve yer, suç konusunun önemi, failin güttüğü amaç ve saik, kastının ağırlığıdikkate alınarak 2 yıl; eylemi yayın yoluyla gerçekleştirdiğinden aynı maddenin 2. cümlesi gereğince cezanın yarı oranında artırılarak 3 yıl; cezanın geleceği üzerindeki olası etkileri değerlendirilerek altıda bir oranında indirim yapılarak 2 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına" karar verdi.

Erteleme uygulanmayan mahkumiyet kararı sanık ve avukatlarının itirazıyla İstinaf Mahkemesi'ne taşınacak. İstinaf kararı onayacak ya da bozacak.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

20 Mart 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 554 oldu. 113 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 14 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 5 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 2 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay 22'şer gün; 16 akademisyen 2 yıl 3 ay; 3 akademisyen 2 yıl 6 ay; 2 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 157 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

HAGB 

Akademisyenlerden 12 kişi verilen mahkumiyet kararlarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmedi: 3 kişinin mahkumiyet kararı mahkemenin kanaatiyle ertelendi.

2 yılın üstünde kalan mahkumiyet kararlarıyla birlikte bugüne kadar 28 akademisyen dosyası İstinaf Mahkemesi’ne taşındı. İstinaf Mahkemesi 28 kişiden 1’inin mahkumiyet kararını onadı.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

* Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) madde 231'e göre, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/206626-27-acm-de-ilk-kararlar-...