9 akademisyene 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Kararların altısında hükmün açıklanması geri bırakıldı. HAGB'yi kabul etmeyen Ayşe Erzan, Nesrin Sungur Çakmak ve Özdemir Aktan'ın cezalarında ertelemeye gidilmedi.
Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" ile suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.
Bugün dört ayrı mahkemede 26 akademisyenin duruşmaları görüldü:
26. Ağır Ceza Mahkemesi (ACM): Bilgi Üniversitesi'nden Güventürk Görgülü, Tuğçe Erçetin, Murat Paker, Orkun Doğan, Berrak Karahoda ve Zeynep Altok ile MSGSÜ'den Nermin Saybaşılı, Adil Emre Zeytinoğlu ve Derya Fırat Şannan'ın ikinci duruşmaları.
32. ACM: Arel Üniversitesi'nden Onur Buğra Kolcu ve Işık Üniversitesi'nden E.D.'nin beşinci; Boğaziçi Üniversitesi'nden Elif Çevik ve Hazal Halavut ile Kemerburgaz Üniversitesi'nden Aytül Fırat'ın dördüncü; İTÜ'den Ayşe Erzan, Marmara Üniversitesi'nden Nesrin Sungur Çakmak ve Özdemir Aktan, İstanbul Üniversitesi'nden Şahika Yüksel, Aslı Aydemir ve Ayşe Rezan Tuncay'ın altıncı duruşmaları görüldü.
30. ACM: Bilim Üniversitesi'nden Öget Öktem Tanör'ün ikinci; Dicle Üniversitesi'nden Mustafa Oğuz Sinemillioğlu ve Mersin Üniversitesi'nden Hakan Altun'un birinci duruşmaları.
37. ACM: Galatasaray Üniversitesi'nden Zeynep Verda İrtiş ile Zeynep Savaşçın ve İstanbul Üniversitesi'nden Nuray Mert'in üçüncü duruşmaları.
6 akademisyene ertelemeli hapis cezası
37. ACM heyeti, Zeynep Verda İrtiş, Zeynep Savaşçın ve Nuray Mert için; 32. ACM heyeti Aslı Aydemir, Ayşe Rezan Tuncay ve Şahika Yüksel için Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2 maddesinde düzenlenen "terör örgütü propagandası yapmak" suçunu sabit gördü. Altı akademisyene 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi.
Terörle Mücadele Kanunu 7/2
Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.
Kararların tamamında hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB)
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.
Ceza Muhakemesi Kanunu madde 231’deki düzenlemede şu ifadeler öne çıkıyor.
“Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tâbi tutulur. Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir. Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar.”
3 akademisyen HAGB kabul etmedi
32. ACM'de karar duruşmaları görülen Ayşe Erzan, Nesrin Sungur Çakmak ve Özdemir Aktan HAGB hükümlerini istemediklerini beyan etti.
Mahkeme heyeti üç akademisyene de "terör örgütü propagandası yapmak" suçunu sabit görerek 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Kararlarda "sanıkların pişmanlık göstermeyen kişilikleri gözetildiğinde suç işlemekten çekineceklerine dair kanaat oluşmadığı" gerekçelerine yer verilerek erteleme hükümlerinin uygulanmasına yer olmadığına hükmedildi.
Duruşmalardan ayrıntılar şöyle:
26. ACM
Mahkeme başkanı: Kemal Selçuk Yalçın - Üyeler: Eda Gerdan, Mehmet Akif Ayaz - Savcı: Hakan Özer.
1. duruşma
Derya Fırat Şannan savunmasını sundu. Mahkeme başkanı savunma esnasında “Geçmişinizle ilgilenmiyorum”, “Savunmalarınızı toparlayınız” sözleriyle birkaç kez ihtarda bulundu.
Avukat savunma için ek süre talep etti. Savcı, esas hakkında mütalaasını hazırlaması için dosyanın tarafına tevdiini istedi.
Heyet, “eksiklik bulunmadığından” dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar verdi. Bir sonraki duruşma 13 Mart 2019’da.
2. duruşma
Mahkeme başkanı, Güventürk Görgülü savunmasını yaptığı sırada “Savunmanı iddianameye bağlı kalarak toparla” diye müdahale etti. Avukat Sevgi Kalan Güvercin, “Savunmaya müdahale etmeyin” diyerek müvekkilini savundu.
Savunmaya müdahale
Başkan Kalan-Güvercin’i “Söz almadan konuşursanız sizi duruşma düzenini bozmaktan dışarı atarım” diye tehdit etti. Görgülü savunmasına devam ederken “Savunmalarınızı toparlayın, iki dakikanız var” diye bir kez daha ihtar etti.
Savunmadan sonra avukat Sevgi Kalan Güvercin, müvekkilinin derhal beraatini; avukat Ali Deniz Ceylan mahkemenin kendi bünyesindeki dosyaları birleştirmesi talebinde bulundu. Kovuşturmanın genişletilmesi taleplerini sunmak için süre istedi. Savcı birleştirme talebinin reddini isteyerek dosyanın tarafına tevdiini istedi.
Heyet, önceki duruşmadaki kararını tekrar ederek duruşmayı 14 Mart 2019’a bıraktı.
3. duruşma
Adil Emre Zeytinoğlu’na tebligat yapılamadığı görüldü. Avukatı da duruşmaya katılmadı. Heyet, “sanığın savunmasının alınıp serbest bırakılması amacıyla hakkında yakalama kararının çıkarılmasına, savunması alındıktan sonra serbest bırakılmasına” karar verdi.
4. duruşma
Berrak Karahoda raporlu olduğu için duruşmaya katılamadı. Avukatları mazeretini sundu. Müvekkillerine iddianamenin tebliğ edilmediğini söyledi.
Heyet, sanığın mazeretini kabul ederek yeni adresine iddianamenin tebliğine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 14 Mart 2019’da.
5. duruşma
Duruşmada hazır bulunan Tuğçe Erçetin önceki beyanlarını tekrarlayarak derhal beraatini istedi.
Heyet, esas hakkında mütalaasını hazırlaması için dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar verdi.
Bir sonraki duruşma 13 Mart 2019’da.
6. duruşma
Duruşmada hazır bulunan Murat Paker beyanını sundu.
Ardından avukat Ali Deniz Ceylan derhal beraat ve kovuşturmanın genişletilmesi taleplerini sunmak için süre istedi.
Heyet, esas hakkında mütalaasını hazırlanması için dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar verdi. Bi sonraki duruşma 13 Mart 2019'da.
7. duruşma
Duruşmada hazır bulunan Zeynep Altok beyanınını sundu.
Ardından avukatı Ali Deniz Ceylan birleştirme ve derhal beraat taleplerinde bulundu.
Savcı birleştirme talebinin reddini ve esas hakkında mütalaasını hazırlamak için dosyanın tarafına tevdiini istedi.
Heyet, dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar vererek duruşmayı 13 Mart 2019’a bıraktı.
8. duruşma
Nermin Saybaşılı beyanını sundu.
Avukatları Saybaşılı’nın duruşmalardan vareste tutulmasını talep etti.
Savcı vareste talebinin reddini ve dosyanın tarafına tevdiini istedi. Heyet vareste talebini kabul etti. Dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar vererek duruşmayı 14 Mart 2019’a bıraktı.
9. duruşma
Orkun Doğan beyanını sundu.
Savunmanın ardından mahkeme başkanı Doğan’a “Daha önce böyle sosyal şeyleri görüp imza attığın oldu mu” diye sordu. Doğan “Evet” diye yanıtladı.
Ara kararını açıklayan heyet, esas hakkında mütalaanın hazırlanması için dosyanın iddia makamına gönderilmesine karar vererek duruşmayı 14 Mart 2019’a bıraktı.
32. ACM
Mahkeme başkanı: Ömer Günaydın - Üyeler: Habibe Ertuğrul, Ahmet Selçuk Özkan - Savcı: Adnan Enez.
1. 2. 3. ve 4. duruşmalar
E.D., Elif Çevik, Onur Buğra Kolcu ve Aytül Fırat savunmalarını yaptı.
Avukatları Meriç Eyüboğlu savunmasında kovuşturmanın genişletilmesi taleplerini dile getirdi.
Savcı “Kovuşturmanın genişletilmesi taleplerinin esasa etkisi olmayacağı kanaatindeyiz” diyerek avukatın taleplerinin reddini istedi. Esas hakkında mütalaasını sunmak istediğini söyledi.
Heyet, “yargılamanın geldiği aşama dikkate alındığında taleplerin yargılamanın esasına ilişkin katkı sağlamayacağı” gerekçesiyle kovuşturmanın genişletilmesi talebini reddine karar verdi.
Mütalaa açıklandı
Esas hakkında mütalaasını açıklayan savcı dört akademisyenin de "Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2 maddesine göre cezalandırılmasına karar verilmesini" istedi.
Heyet, sanıklar ve müdafilerine esasa ilişkin savunmalarını hazırlamaları için süre verdi.
Onur Buğra Kolcu, Elif Çevik ve Aytül Fırat’ın duruşmaları 4 Nisan 2019’a; E.D.’nin duruşması 13 Mart 2019’a bırakıldı.
5. duruşma
Aslı Aydemir esas hakkında savunmasında “Bu topraklarda toplumsal barış istediğim için bu bildiriyi imzaladım. Toplumsal barış adaletin tesisi sağlanmadan olmayacak. O yüzden adaletin tesisini ve beraatimi talep ediyorum” dedi.
Avukat Meriç Eyüboğlu duruşmanın SEGBİS ile kayıt altına alınmasını istedi. Heyet talebi kabul ederek SEGBİS'i açtı.
Başkan: Elle mi yazayım?
Eyüboğlu’nun esasa ilişkin savunmasını sunmasının ardından heyet kararı açıklayacağını söyledi. Eyüboğlu, savunma ve taleplerin usulen değerlendirilmesi gerektiğini belirterek “Karar önceden verildiyse savunma yapmamızın ne anlamı var” dedi.
Mahkeme başkanı (MB): Kes yapıştır yapmayıp ne yapayım elle mi yazayım. Kararımız belli. Ben siz her duruşma gelip aynı şeyi söylüyorsunuz diyor muyum?
Eyüboğlu: Aynı kanaati açıklamaya devam ediyorsunuz.
MB: Ne yapalım. Böyle mi çözeceğiz. İtiraz yolları bellidir.
Eyüboğlu: Ben gayet sakinim ama siz yükseldiniz.
MB: Biraz sesimiz yükselince sinirlendik sanıyorsunuz. Bana göre de siz beni germeye çalışıyorsunuz.
1 yıl 3 ay
Heyet, "sanığın TMK 7/2'den suçunun sabit görülerek aynı maddenin 1. cümlesi gereğince suçun işleniş biçimi, fiilin özellikleri, kastın ağırlığı ve yoğunluğu dikkate alınarak asgari hadden ceza tayin olunarak takdiren 1 yıl hapisle cezalandırılmasına, suçu basın ve yayın yoluyla işlediği sabit olduğundan aynı maddenin 2. cümlesi gereğince cezanın ikide bir oranında arttırılmasına, yargılama sıraındaki davranışları nedeniyle altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına" karar verdi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
6. duruşma
Nesrin Sungur Çakmak son savunmasında “Şiddet ve ölümün değil barış ve huzurun egemen olması için o metni imzalamıştım. Hala bu talebim bakidir” dedi.
HAGB reddi
“Suç işlemediğimi düşünüyorum” diyerek HAGB’yi reddettiğini söyledi. Avukat Meriç Eyüboğlu, bir önceki duruşmada sunduğu esasa ilişkin savunmasını tekrar etti.
Ertelemesiz hapis cezası
Heyet, önceki duruşmadaki 1 yıl 3 ay hapis cezası kararını tekrarladı. İstinaf yolu açık olmak üzere "sanığın pişmanlık göstermeyen kişiliği gözetildiğinde suç işlemekten çekineceğine dair kanaat oluşmadığından" verilen cezada erteleme hükümlerinin yer olmadığına kanaat getirildi.
7. duruşma
Şahika Yüksel karardan önce son savunması sorulduğunda “İnsanın her zaman söyleyecek bir şeyi olmalı” diyerek konuşmaya başladı.
Başkan: Hayırlı olsun
Savcı ceza istediği esas hakkında mütalaasını yineledi. HAGB’ye ilişkin görüşü sorulan Yüksel “Çok üzülerek kabul ediyorum” dedi. Yüksel'e aynı gerekçeler tekrarlanarak 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Kararı açıklayan mahkeme başkanı “Hayırlı olsun” diye konuştu.
8. duruşma
Ayşe Erzan esasa ilişkin savunmasını sundu:
HAGB reddi
Erzan, HAGB’yi kabul etmediğini söyledi. Savcı esas hakkında mütalaasını, avukat Eyüboğlu esasa karşı beyanlarını yineledi. Eyüboğlu daha önceki savunmasına "erteleme kararı verilmemesine ilişkin" ekleme yapacağını söyledi ve şöyle konuştu:
“HAGB reddeden müvekkillerde erteleme kararı verilmemesini haksız ve adaletsiz buluyoruz. Zira gerek bugün gerekse başka tarihlerde huzurunuzda yargılanan akademisyenlerin tamamı bu metni ne için imzaladığımı aktarmıştır.
“HAGB’yi kabul edip etmemek yasal bir haktır. Kanun koyucunun bunu düzenleme gerekçesi ‘pişmanlık’ ya da ‘bir daha suç işlememe’ ölçütü değil, tersine ceza niteliği olmayan bir müessese oluşturmaktır.
“HAGB’nin getiriliş amacına aykırı bir şekilde verilen cezanın ertelenmemesi durumunun tüm yargılananlar içinde yarattığı eşitsizliğin çarpıcılığına dikkatinizi çekerek tekrar değerlendirilmesini talep ediyoruz.”
Ertelemesiz 1 yıl 3 ay
Heyet, talebi dikkate almadı. Erzan'a 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. "Pişmanlık göstermediğinden suç işlemeyeceğine dair kanaat oluşmadığı" gerekçesiyle cezada erteleme yapılmadı.
9. duruşma
Ahmet Özdemir Aktan esas hakkında savunmasını yaptı.
Ertelemesiz 1 yıl 3 ay
Aktan HAGB’yi reddettiğini açıkladı. Savcı esas hakkında mütalaasını Eyüboğlu ise hem esasa ilişkin beyanlarını hem de erteleme hususundaki taleplerini yineledi.
Heyet, Erzan duruşmasındaki gerekçelerini tekrarlayarak Aktan’a ertelemesiz 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi.
10. duruşma
Ayşe Rezan Tuncay esasa ilişkin savunmasında “Bir hekim olarak barış istemeye devam ediyorum” diyerek beraatini talep etti.
HAGB’yi kabul etti. Savcı ceza istediği mütalaasını, Eyüboğlu savunmalarını tekrar etti.
Tuncay’a 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
11. duruşma
Hazal Halavut yurtdışında görevli olduğu için duruşmaya katılamadı.
Bir sonraki duruşma 4 Nisan 2019’da.
30. ACM
Mahkeme başkanı: Utku Ercan - Üyeler: Hasibe Doğan, Şule Yıldız - Savcı: Mustafa Güner.
1. duruşma
Hakan Altun yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı. Avukatı Fikret İlkiz’in istinabe ve yetkisizlik taleplerine ilişkin dilekçelerine dosyaya sunduğu görüldü.
İlkiz, davada Mersin Ağır Ceza Mahkemesi’nin yetkili olduğunu söyledi. Ayrıca müvekkilinin başka bir ülkede ikamet ettiğini belirterek “Kendisi ile görüşüp bir sonraki duruşmada ifade vermesi için huzurunuzda hazır bulundurmaya çalışacağım” dedi.
Heyet, avukata müvekkili ile görüşüp huzurda savunmasını yapıp yapmayacağı hususunda bilgi vermesi için süre verdi.
İstinabe hususu beyanda bulunulmasından sonra değerlendirilecek. Bir sonraki duruşma 3 Nisan 2019’da.
2. duruşma
Duruşmada hazır bulunan Mustafa Oğuz Sinemillioğlu’nun avukatı mazeret bildirdi.
Sinemillioğlu’nun avukatı ile görüşüp savunmasını hazırlamak için talep ettiği süre verildi. Bir sonraki duruşma 3 Nisan 2019’da.
3. duruşma
Öget Öktem Tanör ve avukatı duruşmaya katılmadı.
Bir sonraki duruşma 3 Nisan 2019’da.
37. ACM
Mahkeme başkanı: Akın Gürlek - Üyeler: Erol Güngör, Ferhat Şahin - Savcı: Can Tümer Keriş.
1. duruşma
Nuray Mert vareste olduğu için duruşmaya katılmadı. Avukatları Aslı Kazan ve Serdar Laçin esasa ilişkin savunmalarını sundu.
"Araştırılacak başka bir husus kalmadığı" gerekçesiyle heyet kararını açıkladı.
"Sanığın üzerine atılı 'terör örgütü propagandası yapmak' suçunu sabit görerek cezanın alt sınırdan ayrılmasını gerektirir bir neden olmadığı dikkate alınarak 1 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına, eylemi basın ve yayın yoluyla gerçekleştirdiği gerekçesiykle yarı oranında artırım yapılarak 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanığın tutum ve davranışları dikkate alınarak cezada altıda bir oranında indirim yapılarak" 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
"Sanığın duruşmadaki tutum ve davranışları dikkate alınarak yeniden suç işlemekten çekineceği hususunda kanaat oluştuğundan" hükmün açıklanması geri bırakıldı.
2. duruşma
Zeynep Savaşçın esasa karşı savunmasında önceki beyanlarını tekrar etti. Ardından avukatı esas hakkında mütalaaya katılmadığını söyleyerek müvekkilinin derhal beraatini istedi.
Heyet 1 yıl 3 ay hapis cezası kararını tekrar etti. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
3. duruşma
Zeynep Verda İrtiş esasa karşı savunmasında önceki beyanlarını tekrar etti.
Avukatı Köksal Bayraktar ve Ebru Demiralp derhal beraat talebi kapsamında savunmalarını yaptı.
Heyet, bir önceki duruşmadaki gerekçelerini tekrarlayarak 1 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Akademisyen yargılamaları hakkında
10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.
Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.
11 Aralık itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 426 oldu. 41 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 2 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; akademisyen ise 1 yıl 15 ay hapis cezasına mahkum oldu. Galatasaray Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Zübeyde Füsun Üstel, Marmara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Büşra Ersanlı ve İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Gülhan Türkay'ın cezası hariç cezalarda hükmün açıklanması geri bırakıldı. Üstel’in ve Ersanlı'nın cezalarının ertelememe gerekçesi olarak "hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını talep etmediği" ve "mahkemede suç işlemeyeceğine dair kanaat oluşmadığı" gösterildi. Türkay'ın gerekçesinde ise "sanığın talep etmediği" ifade edildi. Ancak heyet, Türkay'ı 2 yıl denetime tabii tutarak cezasını erteledi.
Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava sürüyor.
Birleştirme kararları
35. ACM, 33. ACM, 30. ACM, Mustafa Çakar başkanlığındaki 29. ACM ve 24. ACM'de akademisyen dosyaları birleştirildi.
(TP)
Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/203485-6-akademisyene-erteleme...